Międzynarodowe Towarzystwo Herpetologiczne (IHS) ogłosiło istotną aktualizację swojej polityki dotyczącej sprzedaży gadów na eventach. Od września 2025 roku wprowadzony zostanie zakaz handlu określonymi odmianami, które zostały uznane za nosicieli szkodliwych genów. Decyzja ta, przyjęta zgodnie z wytycznymi Stowarzyszenia Handlu Gadami i Egzotycznymi Zwierzętami Domowymi (REPTA), ma na celu poprawę dobrostanu zwierząt i odzwierciedla rosnącą świadomość w społeczności herpetologicznej.
______
Czym są te odmiany i dlaczego są problematyczne?
Odmiany wprowadzają różnorodność wśród osobników danego gatunku, objawiające się cechami takimi jak kolor, wzór czy tekstura skóry. Są one często cenione przez hodowców za unikalny wygląd, który zwiększa wartość handlową zwierząt. Jednak niektóre morfy niosą ze sobą geny powodujące poważne problemy zdrowotne, takie jak:
- Zaburzenia neurologiczne: widoczne np. u pytonów królewskich typu Spider lub Champagne: objawiają się drżeniem, brakiem koordynacji, niezdolnością do utrzymania równowagi („head wobble”), które nasilają się w kombinacjach genów.
- Problemy dermatologiczne: Brak łusek, co prowadzi do wysuszenia skóry i podatności na uszkodzenia; w tym brak naturalnej, wystarczającej ochrony przed UV. (problem spotykany m.in. u odmiany Silkback agamy brodatej)
- Zaburzenia metaboliczne: Problemy z trawieniem czy zanik mięśni. (Boa imperator “Super Motley” spotyka się z problemem zanikającej masy mięśniowej; metabolizuje własne mięśnie)
- Skrócona długość życia i obniżona płodność: Niektóre odmiany są bardzo wrażliwe lub żyją znacznie krócej (dot. odmiany Super Jungle boa cesarskiego, u których obserwuje się brak płodności oraz występowanie szkodliwych genów zagrażających życiu)
- Ryzyko guzów: Predyspozycje do guzów, zarówno łagodnych, jak i złośliwych. (Lemon Frost u gekonów lamparcich spotyka się z taką skłonnością)
Te problemy skłoniły IHS do przyjęcia listy zakazanych odmian, aby zapobiec dalszemu rozmnażaniu zwierząt z defektami genetycznymi.
______
Gatunki i ich odmiany objęte zakazem (obowiązuje od września 2025 r.):
Python regius (pyton królewski)
- Super Champagne
- Super Cinnamon
- Super Black Pastel
- Spider
Oraz kombinacje:
- Spider x Champagne Royal Python
- Spider x Woma Royal Python
Morelia spilota ssp (Pyton dywanowy)
- Jaguar
Boa imperator (boa cesarski)
- Super Motley
- Super Jungle
Eublepharis macularius (eublefar lamparci)
- Enigma
- Lemon Frost
Hemitheconyx caudicinctus (eublefar gruboogonowy)
- Super White Out
Pogona vitticeps (agama brodata)
- Silkback
______
Wdrożenie i Możliwość Zgłaszania Sugestii
Zakaz wejdzie w życie na wszystkich pokazach IHS po czerwcu 2025 roku. Towarzystwo zachęca społeczność do zgłaszania innych problematycznych odmian, które mogą wymagać włączenia do listy zakazanych. Propozycje, wraz z uzasadnieniem, można przesyłać na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.. Lista jest otwarta na dalsze aktualizacje, co podkreśla dynamiczny charakter tej polityki.
______
Etyka i przyszłość herpetologii
W komentarzu REPTA podkreślono, że środowisko gadzie powinno służyć jako przykład dla innych grup hobbystycznych. Tam, gdzie hodowla ras psów z deformacjami czaszki (np. brachycefalia) pozostaje w dużej mierze bez reakcji, społeczność herpetologiczna podjęła działania wyprzedzające.
- Zamiast czekać na publikacje naukowe, które mogą nigdy nie powstać, REPTA działa na podstawie „licencji społecznej” – odpowiedzialności moralnej wobec zwierząt i hodowców.
- Zdaniem REPTA nie ma żadnego etycznego uzasadnienia dla celowego rozmnażania zwierząt z genetycznymi wadami w imię zysku. To nie progresywizm, lecz protekcjonizm i ignorancja.
______
To dobry moment, by również w Polsce podjąć próbę regulacji sprzedaży problematycznych odmian gadów na wydarzeniach terrarystycznych. Organizatorzy pokazów we współpracy z lokalnymi fundacjami, stowarzyszeniami i organizacjami branżowymi mogą zapoczątkować istotną debatę społeczną na temat etyki w hodowli. Taki ruch może nie tylko zwiększyć świadomość, ale też doprowadzić do konkretnych zmian i rozwiązań systemowych, które poprawią dobrostan zwierząt i standardy w całej branży.
REPTA, IHS
Oswoić ludzi z naturą oraz dbać nieustannie o swój rozwój, promować wśród ludzi ideę świadomej hodowli zwierząt egzotycznych oraz przyczyniać się do zmniejszenia agresywnych postaw wobec nich.